Hoofdstuk "De opgravingen" bestaat uit de volgende pagina's: Werkwijze | Vuursteen bewerken | Kernstenen en klingen | Klopstenen | Vuurstenen hakken | Vuurstenen schrabbers en spitsen | Maquette |
 

Het bewerken van vuursteen: de verschillende technieken:

Er zijn voor het bewerken van vuursteen 3 primaire technieken:

1. Directe slagtechniek / percussie (onderverdeeld in hard en zacht)
2. Indirecte slagtechniek / percussie
3. Druk

Daarnaast was er ook nog een slijptechniek (om de vuursteen scherp te maken of weer opnieuw scherp te maken).

Directe slagtechniek / percussie (onderverdeeld in hard en zacht):

Harde directe slagtechniek / percussie:
Voor de harde slagtechniek werd meestal een klopsteen gebruikt. Met deze klopsteen werden afslagen van een stuk vuursteen verwijderd.
De klopstenen zijn zachter dan vuursteen en zijn meestal gemaakt van kwartsitische zandsteen of van kwartsiet. Het waren meestal van nature al afgeronde stenen.

Harde slagtechniek met behulp van een slagsteen.
©  2010 Jaap Beuker (Vuurstenen werktuigen: technologie op het scherp van de snede.

Meer details over de klopsteen, zie afzonderlijk hoofdstuk: klopstenen en hertshoorn gewei.

Zachte directe slagtechniek / percussie:
Bij deze percussietechniek wordt de klopsteen vervangen door een zachte ‘hamer’ van gewei of hout. De houten hamer is van een harde houtsoort en de hamer van gewei bestaat uit de onderzijde van de stang met het meer massieve aanhechtingspunt (de rozenkrans) als slagvlak van de hamer. Been is niet zo bruikbaar als hamer omdat het gemakkelijk versplintert. Met deze variant van de directe slagtechniek verkrijgt de vuursteenbewerker dunnere en regelmatiger gevormde afslagen: die zijn minder breed en zwaar dan bij de harde slagtechniek.

Zachte directe slagtechniek met behulp van een geweihamer.
©  2010 Jaap Beuker (Vuurstenen werktuigen: technologie op het scherp van de snede.

Meer details over de hertshoorn geweien, zie afzonderlijk hoofdstuk: klopstenen en hertshoorn gewei.

De indirecte slagtechniek / percussie:
Bij deze techniek werd de kracht van de slag met de klopper/hamer via een drevel op de vuursteen overgezet.
De aangepunte drevel, een soort beitel, maakte de vuursteenbewerker van een houten stok of van een staafvormig stuk gewei. Hij plaatste de drevel op het gewenste punt op de vuursteen en kon de stand van de drevel wijzigen zoals hij wou. Daardoor kon hij niet alleen de precieze inslagplaats, maar ook zijn gewenste slaghoek exacter bepalen dan bij de directe slagtechniek. Het resultaat waren dunnere afslagen met een grotere gelijkvormigheid. De indirecte slagtechniek was daarom ideaal voor het afslaan van klingen.


Zachte indirecte slagtechniek met behulp van een geweihamer en geweidrevel.
De drevel werd als een soort beitel op de gewenste plaats met de punt op de te bewerken vuursteen geplaatst.
©  2010 Jaap Beuker (Vuurstenen werktuigen: technologie op het scherp van de snede.

Druk:
Door op de rand van de te bewerken vuursteen te drukken, konden er afslagen worden verwijderd. Als drukwerktuig kon een puntig stuk gewei, bot, of zelfs een stuk steen en/of vuursteen worden gebruikt.
 

Web-site gemaakt door Henk Engelen

Revised: